To unikatowy na skalę światową labirynt podziemnych korytarzy wykutych w skale kredowej, której złoża zalegają obficie pod powierzchnią miasta. Ciągną się one pod całym Starym Miastem na kilku kondygnacjach.
Wydobycie kredy do celów gospodarczych miało miejsce już w średniowieczu. Chełmianie czerpali znaczne zyski z tej działalności. Wydobycie przerwano w XIX w., kiedy wydrążone chodniki zagrażały bezpieczeństwu mieszkańców. W latach 70. XX w., po przystosowaniu wybranych fragmentów korytarzy do potrzeb turystycznych, udostępniono do zwiedzania trasę turystyczną, która stanowi obecnie największą atrakcję miasta i regionu, przyciągając licznych turystów z kraju i zagranicy.
O podziemiach kredowych od niepamiętnych czasów krążą podania i legendy. Najbardziej znana jest ta o białym niedźwiedziu.
„W czasach przedchrześcijańskich, na szczycie Chełmskiej Góry, pod trzema wielkimi dębami, w kredowej jaskini mieszkał potężny brunatny niedźwiedź. Przebywając ciągle w kredowej jaskini, nabrał pięknej białej barwy. Mieszkańcy grodu powoli przyzwyczaili się do tego osobliwego sąsiada. Początkowo z obawą, później z respektem i szacunkiem traktowali sąsiedztwo olbrzymiego dzikiego zwierza. Obok zbudowano chram, gdzie oddawano cześć pogańskim bogom, a młode kapłanki strzegły wiecznego świętego ognia. Pewnego razu niespodziewanie na mieszkańców Chełma napadli dzicy najeźdźcy. Spalili osiedle i chcieli zdobyć święty ogień. Gdy obrońcy ulegli już przewadze wroga, pojawił się biały niedźwiedź i rozgromił napastników. Zmęczony walką stanął na chwilę pomiędzy trzema dębami, a zachodzące słońce dziękczynnie malowało złotem drzewa, zwierzę i przestrzeń. Od tego czasu biały niedźwiedź pomiędzy trzema dębami stał się godłem Chełma.”
PRAKTYCZNE INFORMACJE DLA ZWIEDZAJĄCYCH:
- Obiekt nie jest przystosowany dla osób niepełnosprawnych.
- Nie zaleca się wchodzenia na trasę osobom cierpiącym na klaustrofobię.
- W podziemiach można fotografować i filmować bez dodatkowych opłat.
- Trasa podziemna posiada bezpośrednie połączenie ze stylową restauracją.
- Istnieje możliwość zakończenia zwiedzania podziemi w restauracji.
- Parking dla autokarów znajduje się przy Parku Miejskim ul. Armii Krajowej (naprzeciwko hotelu „Kamena”) około 300 m do pawilonu wejściowego.
- Samochody osobowe mogą parkować w pobliżu wejścia do podziemi.
- W mieście parkingi są bezpłatne.
- Centrum starego miasta wyłączone jest z ruchu samochodowego.
